آثارذکر

.ذكر الهى سبب آرامش دل
قرآن با يك جمله كوتاه و پرمغز مطمئن ترين و نزديك ترين راه را نشان داده : الا بذكر الله تطمئن القوب ، آگاه باش ، با ياد خدا دلها آرامش ‍ مى يابد.(1)

2.زياد ياد خدا بودن
ياد خدا به انسان نيرو و آرامش و قوت و قدرت و پايمردى مى بخشد و انسان بايد زياد به ياد خداوند باشد: واذكروا الله كثيرا لعلكم تفلحون .(2)

3.ذكر خدا عامل رستگارى و نجات
قرآن كريم عامل فلاح و رستگارى و پيروزى و نجات را در سه چيز مى داند: (1) تزكيه ، (2) ذكر نام خداوند، (3) نماز خواندن .
قد افلح من تزكّى ، و ذكر اسم ربه فصلّى .(3)

4.ياد خدا مايه بيدارى دلها
ياد خدا در همه حال و در هر روز و در صبحگاهان و شامگاهان مايه بيدارى دلها و كنار رفتن ابرهاى تاريك غفلت از دل آدمى است ، ياد خدا همچون باران بهارى است كه چون بر دل ببارد، گل هاى بيدارى ، توجه ، احساس ‍ مسؤ وليت ، روشن بينى و هر گونه عمل مثبت و سازنده اى را مى روياند.(4)

5.هنگام مردن ياد خداوند
معاذ بن جبل از كلام پيامبر اكرم (ص ) استفاده كرده و نقل مى كند كه از پيامبر خدا (ص ) پرسيدم : كدام عمل از همه اعمال برتر است ؟
حضرت فرمود: ان تموت و لسانك رطب من ذكر الله عز و جل ؛ اين كه به هنگام مردن زبان تو به ذكر خداوند عز و جل مشغول باشد.(5)

6.تاءثير ذكر گفتن در بازار
رسول خدا (ص ) فرمود: كسى كه در بازار و هنگام غفلت مردم و اشتغال آنها به آنچه در بازار است ، از روى اخلاص خدا را ياد كند، خداوند براى او هزار حسنه مى نويسد و به گونه اى او را در روز قيامت مورد رحمت قرار دهد كه به قلب هيچ بشرى خطور نكرده باشد.(6)

7.روشنى سينه ها
در حديثى على (ع ) مى فرمايد: ذكر الله جلاء الصدور و طماءنينة القلوب ياد خداوند موجب روشنى سينه ها و آرامش دلها است .(7)

8.روشنى عقل و زنده شدن دل
على (ع ) در حديثى مى فرمايد: هر كس خداى سبحان را ياد كند، خداوند دل او را زنده كرده و عقل و خردش را روشن گرداند.(8)

9.موجب شرح صدر
حضرت على (ع ) فرمود: الذكر يشرح الصدر ياد خداوند موجب شرح صدر است .(9)

10.ماءوا در بهشت
امام صادق (ع ) فرمود: هر كس بسيار ذكر خداى عزوجل بگويد، خدا در بهشت خود او را كاخ نشين سازد و زير درختان و گنبدهاى بهشتى به او ماءوا دهد يا در بهشتش او را در سايه رحمت خود گيرد و مشمول مهر مخصوص ‍ سازد.(10)

11.روشنى سينه ها و عقل
على (ع ) فرمود: ياد خدا نور عقول و زندگى بخش جانها و موجب روشنى سينه ها است .(11)

12.كار گشايى
على (ع ) فرمود: بهترين چيزى كه كارها به وسيله آن به سامان رسد، ذكر خداوند است .(12)

13.راندن شيطان
امام على (ع ) فرمود: ذكر الله مطردة شيطان ياد خدا بودن موجب راندن شيطان است .(13)

14.دورى از دوزخ
رسول خدا (ص ) فرموده است : هر كس فراوان ذكر خداوند عزوجل كند، خدايش دوست دارد، و هر كس ذكر خدا را بسيار گويد، براى او دو برائت نوشته مى شود: برائتى از دوزخ و برائتى از نفاق .(14)

15.نورانى شدن دل
على (ع ) فرمود: ثمره و نتيجه ذكر خدا، نورانى شدن دلها است .(15)

16.شفاى دل
رسول خدا (ص ) فرمود: ذكر خدا شفاى دلها است .(16)

17.نجات از ترس
ابو بصير گويد: از امام صادق (ع ) پرسيدم از مردن مؤ من ؟ فرمود: مؤ من به هر گونه مرگى بميرد: به وسيله غرق شدن بميرد، زير آوار بماند، و دچار درنده هم مى شود، و به صاعقه هم بميرد، ولى اين صاعقه به كسى كه در حال ذكر خداى عزوجل است نمى رسد.(17)

18.خير دنيا و آخرت
رسول خدا (ص ) فرمودند: من اعطى لسانا ذاكرا فقد اعطى خير الدنيا و الاخرة آن كس كه خدا زبانى به او داده كه به ذكر پروردگار مشغول است ، خير دنيا و آخرت به او داده شده است .(18)

19.آثار ذكر در خانه
امام صادق (ع ) مى فرمايد: در هر خانه قرآن خوانده شود و ذكر خداى عزوجل در آن گفته شود، بركتش فزون شود و فرشته ها در آن درآيند و شياطين از آن دورى گزينند و براى اهل آسمان بدرخشد، چنان كه ستاره هاى فروزان براى اهل زمين مى درخشند.
و هر خانه اى كه در آن قرآن نخوانند و ذكر خدا نگويند، بركتش كم مى شود و فرشته ها از آن دورى گزينند و شيطان در آن حاضر شوند.(19)

20.نجات از عذاب الهى
در حديثى كه معاذ بن جبل نقل كرده ، چنين آمده است : هيچ يك از اعمال آدمى براى نجات او از عذاب الهى برتر از ذكر الله نيست . از او پرسيدند: حتى جهاد در راه خدا. گفت : آرى ، زيرا خداوند مى فرمايد: لذكر الله اكبر.(20)

21.در بهشت برين
امام صادق (ع ) فرمود: من اكثر ذكر الله عزوجل اظله الله فى جنته هر كس بسيار ياد خدا كند، خداوند او را در سايه لطف خود در بهشت برين جاى خواهد داد.(21)

22.نامه عمل نورانى
امام صادق (ع ) فرمود: هرگاه بنده بسيار آمرزش جويد، نامه عملش بالا رود، در حالى كه مى درخشد.(22)

23.آثار ياد خدا در همه حال

1- هنگامى كه نام خدا برده مى شود، يك دنيا عظمت ، قدرت ، علم و حكمت در قلب انسان متجلى مى گردد.
2- روح انسان را به نيكى ها و پاكى ها سوق مى دهد.
3- از بدى ها و زشتى ها پيراسته مى دارد.
4- توجه به چنين معبود بزرگى موجب احساس حضور دائم در پيشگاه او است و با اين احساس فاصله انسان از گناه و آلودگى بسيار زياد مى شود.
5- ياد او يادآورى مراقبت اوست ، ياد حساب و جزاى اوست ، ياد دادگاه عدل او و بهشت و دوزخ اوست و چنين يادى است كه جان را صفا و دل را نور و حيات مى بخشد.(23)

24.محافظت از شر شيطان
على (ع ) فرمود: ذكر الله عصمة من الشيطان ذكر خدا نگهدارنده از شر شيطان است .(24)

25.زنده بودن دلها
على (ع ) فرمود: فى الذكر حياة القلوب ياد خدا سبب زندگى دلهاست .(25)

26.آثار ترك ذكر الهى
قرآن مجيد سزاى كسانى كه از ياد خدا روى مى گردانند، چنين ذكر مى كند:

1- تنگى معيشت در اين جهان فان له معيشة ضنكا
2- روز قيامت نابينا محشور مى شود: و نحشره يوم القيامة اعمى (26)
3- شيطان بر انسان مسلط مى گردد: نقيض له شيطانا فهو له قرين .(27)

امام صادق (ع ) فرمود: خانه اى كه در آن تلاوت قرآن و ياد خدا نباشد:
1- بركتش كم خواهد بود،
2- فرشتگان از آن هجرت مى كنند،
3- و شياطين در آن حضور دائم دارند.(28)

27.بصيرت در كارها
على (ع ) فرمود: من ذكر الله استبصر هر كس كه ياد خدا كند (در كارها) بصيرت پيدا مى كند.(29)

28.محبوب پيش مردم
على (ع ) فرمود: هر كس به ذكر خدا مشغول باشد، خداوند ياد و نام او را (در نزد مردم ) نيكو و پاكيزه دارد.(30)

29.دائما ياد خدا بودن
على (ع ) فرمود: مداومة الذكر خلصان الاولياء دائما به ياد خداى بودن بهترين دوست اولياء خداست .(31)

30.زيانكاران
قرآن مجيد مى فرمايد: اى كسانى كه ايمان آورده ايد، اموال و فرزندانتان شما را از ياد خدا غافل نكنند و كسانى كه چنين كنند، زيان كارانند.(32)

31.حسرت در قيامت
امام صادق (ع ) فرمود: هرگاه عده اى ، چه نيك و چه بد، در مجلس جمع شوند و به غير ياد خدا بپردازند، در روز قيامت افسوس و حسرت مى خورند.

پی نوشت:

1- سوره رعد، آيه 28
2- سوره انفال ، آيه 45
3- سوره اعلى ، آيه 14 و 15
4- سلامت روح ، ص 113
5- همان منبع ، ص 84
6- عدة الداعى ، ص 189
7- جامع آيات و احاديث نماز، حديث 1546.
8- جامع آيات و احاديث ، حديث 1525
9- جامع آيات و احاديث ، حديث 1528.
10- اصول كافى ، ج 6، ص 105.
11- منتخب الغرر، ص 20.
12- جامع آيات و احاديث نماز، حديث 1542.
13- جامع آيات و احاديث نماز، حديث 1544.
14- اصول كافى ، ج 6، ص 103.
15- منتخب الغرر، ص 21.
16- آثار الصادقين ، ج 6، ص 306.
17- اصول كافى ، ج 6 ص 107.
18- سلامت روح ، ص 120.
19- اصول كافى ، ج 6، ص 101.
20- سلامت روح ، ص 84.
21- سلامت روح ، ص 120.
22- اصول كافى ، ج 6، ص 117
23- سلامت روح ، ص 118
24- غررالحكم ، ص 23.
25- جامع آيات و احاديث نماز، حديث 1557.
26- سوره طه ، آيه 124.
27- سوره زخرف ، آيه 36.
28- سلامت روح ، ص 120.
29- جامع آيات و احاديث نماز، حديث 1551.
30- جامع آيات و احاديث نماز، حديث 1560.
31- غررالحكم ، ص 24.
32- سوره منافقين ، آيه 6.